Lastik Hakkında Her Şey

Lastik Neden Balon Yapar?

Lastik aracı yere bağlayan tek elemandır ve bu nedenle can ve mal güvenliğiniz açısından aracın önemli parçasıdır. Operasyonların sağlıklı ve sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için lastik bakımı çok büyük önem arz etmektedir. Yapılması gereken rutin ölçümler/kontroller ile birlikte, görsel kontrollerde olası olumsuz durumları önlemek açısından oldukça önem teşkil eder. Görsel kontrollerde en sık karşılaşılan olumsuzluklardan biri lastiklerdeki balon tabir edilen şişmelerdir.

Balon Nedir,Nasıl Oluşur?

Balon, lastiğin sıklıkla omuz ve yanak bölgesi olmak üzere topuk, sırt ve iç kısımlarında da görülebilir.
Lastikte 2 nedenle balon oluşabilir;
1. Batık, kesik, darbe gibi nedenlerle lastik karkasının ve sızdırmazlık elemanı olan liner’ın hasarlanması neticesinde iç basıncın dışa doğru oluşturduğu etki sonucu oluşan şişmelerdir.

Görsel kontrolde yukarıda sözü edilen türde bir şişme ile karşılaşılması durumunda, lastik mutlaka ilgili serviste yetkin kişilerce kontrol edilmelidir.
2. Lastiğin aşırı ısınması sonucu lastik bünyesinde oluşan şişlikler. Isınmaya sebep olabilecek unsurlar;

• Yüke uygun olmayan lastik basıncı
• Fren sistemi ayarsızlıkları
• Aşırı fren kullanımı
• Lastik hız koduna uygun olmayan yüksek hızlarda kullanım
• Vaktinde müdahale edilmeyen batık-kesikler
• Hatalı tamirler
Çeşitli balon tiplerine örnekler;
A-Montaj: Dikkatsizce yapılacak montajlar topukların hasarlanmasına sebep olabilir. Hasarlanan lastik kısa süre sonra topuk üzerinden şişme yapabilir.

Önlem: Lastiğin montajı serviste yetkin kişiler tarafından uygun ekipman kullanılarak yapılmalıdır.
B- Batık/Kesik: Lastiğin taban kısmında, karkas kordlarını zedeleyen batık/delinme türü harici etkenler, batık sonrası yapılan hatalı tamirler omuzda farklı türde şişmelerle birlikte karkas kordlarının kırılması durumunda radyal yönde topuğa doğru ilerleyen şişmelere de sebep olur.

Önlem: Sık kontroller ve hasar durumunda uygun müdahaleler.
C- Darbe: Karkas kordlarının kırılması omuzdan başlayıp topuğa doğru ilerleyen şişmelere sebep olur.

Önlem: Lastik havalarının tam olmasına dikkat edilmeli ve kasislere yavaş ve dikkatli bir şekilde girilmelidir.
D- Uygun olmayan hava: Bu durumu çoğunlukla düşük havada görürüz. Lastik basıncı öngörülenin altında olduğunda lastik bünyesinde ısınma oluşur.

Önlem: Düzenli hava basıncı kontrolü yapılmalı.
E- Fren sistemi ayarsızlıları /Aşırı fren kullanımı: Aşırı fren kullanımı jantın temas ettiği lastik topuğu üzerinde ciddi hasarlar oluşturur.

Önlem: Fren sistemlerinin ayar/bakımı, frenlerin gereksiz ve sık kullanımından kaçınmak. Özellikle yüklü inişlerde dikkatli olunmalıdır.
G-Hız : Lastik hız koduna uygun hızlarda kullanılmalıdır. Özellikle yüklü iken lastik hız kodunun denk geldiği hızı aşmak lastiğin aşırı ısınmasına sebep olur.

Balon Yapan Lastik Tamir Edilir Mi, Balonlu Lastikle Yola Devam Edilir Mi?

Balon yapan lastik ile yola devam etmek güvenli değildir. Lastiğin hemen sökülmesi ve yetkin kişiler tarafından yapılacak muayenesinden sonra tamir ya da değişimine karar verilmelidir.

Balon Yapan Lastiğin Sebep Olabileceği Sonuçlar

  1. Emniyet açısından önemlidir,
  2. Kaybedilen sadece zaman ve lastik kaybı değildir. Lastik ısınmasına sebep olabilecek düşük hava yakıt sarfiyatını da arttıracaktır.

Önleyici Tedbirler Nelerdir ?

Lastiği, çalıştığı yol ve çalışma koşullarına göre etkileyen birçok faktör mevcuttur;

  1. Çalışılan koşullara uygun lastiğin seçilmesi. (Doğru Segmentasyon)
  2. Lastiğin uygun jant ölçüsünde doğru bir şekilde takılması ve merkezlenmesi.
  3. Doğru hava basıncı kullanmak. İlk takılışla birlikte, tavsiye edilen hava basıncının kullanımda sürekli sağlanıyor olması.
  4. Lastik taşıma kapasitesine uygun şekilde kullanılması (doğru yük miktarı).
  5. Lastik hız koduna uyulmalı.
  6. Lastiğin takılacağı aracın mekanik kontrollerinin yapılmış ve düzgün olması.
  7. Doğru lastik eşlemesi.
  8. Lastik hizmetinin yetkili servislerden alınması.

Lastik hasarlanmalarının en sık karşılaşılan sebeplerinden biri de lastik havalarının kontrol edilmemesi/düşük basınçlardır. Bu nedenle konuyu daha ayrıntılı ele almak gerekmektedir.

Lastik neden hava kaybeder?

• Batık/kesik gibi hasarlanmalardan.
• Jantta oluşabilecek çatlamalardan.
• Subap kapağı kullanılmaması nedeni ile oluşabilecek kirlenmeler subapların bozulmasına ve hava kaybetmesine sebebiyet verebilir.

Düşük basınçta uzun süre kullanılan lastiklerin karkas kordları zaman içinde kırılarak balon yapar ve akabinde lastiğin ani hizmet dışı kalmasına sebep olur.
Lastik havaları periyodik olarak 15 günde 1 sefer mutlaka kontrol edilmelidir.

Bunları da beğenebilirsiniz