Lastik Yuvarlanma Direnci Nedir?
Araçta gaza bastığınızda, kullandığınız araç tipine bağlı olarak motor ve araçtaki diğer sistemler aracılığıyla oluşturulan enerjiyi gaz ya da elektrik üzerinden aktarımını sağlamış oluyorsunuz. Bu enerji aktarımı sırasında araç lastikleri döner ve aracın hareket etmesi için yeterince momentum oluşur. Bu momentumun etkisiyle aracınız bir yandan hareket ederken, bir yandan da harekete direnç gösteren bir sürü olayın üstesinden gelir. Bu sırada meydana gelen olaylardan biri de lastiklerde oluşan yuvarlanma direncidir.
Lastiğin yuvarlanma direnci, kinetik enerjiye karşı koyar ve aracın her hızlanmasında üstesinden gelinmesi gerekir. Lastiğin direnci bir silindir test standında belirlenir ve daha sonra A’dan G’ye kadar olan enerji verimliliği sınıflarından birine atanır. Yuvarlanma direnci düşürülerek yakıt tüketiminde önemli tasarruflar sağlanabilir ve emisyon değerleri de iyileştirilebilir.
Lastik yuvarlanma direnci, araç yol üzerinde ilerlerken yol tutuşunun tutarlı olması için gerekli bir dirençtir. Yani olumsuz bir durummuş gibi gelse de, aracın lastiklere ilettiği enerji sayesinde tekerin yuvarlanmasına yardımcı olan bir dirençtir.
Yuvarlanma Direnci Nasıl Meydana Gelir?
Yuvarlanma direncinin meydana gelmesinin en büyük sebebi histerezis adlı süreçtir. Histerezisin anlamına gelirsek, histerezis lastiği bir ayak izi boyutunda yuvarlanması ile lastikte meydana gelen enerji kaybına verilen isimdir. Enerji kaybı gerçekleştiği sırada araç, bu kaybı motor gücüyle yenmeye çalışır ve bu sırada yakıt israfı meydana gelir.
Lastik Yuvarlanma Direncinin Önüne Geçilebilir mi?
Lastik yol ile temas edip araç hareket etmeye başladığı andan itibaren lastik yuvarlanma direnci de teker üzerinde etki etmeye başlar. Bu direnç, lastik için kaçınılmaz olsa da tamamen önlemek yerine etkisi araca zarar vermeyecek, yol tutuşundaki tutarlılığı etkilemeyecek dereceye kadar en aza indirilebilir şekilde müdahale edilebilir. Bu direncin ana kaynağı histerezis olduğundan, bu faktörle oluşan ısı kaybını en aza indirgemek adına lastik tasarımında bu dirence özel olarak hazırlanan bileşenler kullanılabilir. Hali hazırda piyasada bulunan bu lastiklere düşük yuvarlanma direncine sahip lastikler adı verilir.
Düşük Yuvarlanma Direncine Sahip Lastiklerin Avantajları Var mı?
Aracınızın yakıt optimizasyonuna dikkat ediyorsanız, düşük yuvarlanma direncine sahip lastiklerin kesinlikle avantajı var. Düşük yuvarlanma dirençli lastikler, geleneksel lastiklere göre önemli ölçüde daha ekonomik sayılabilir. ABD Enerji Bakanlığı, düşük yuvarlanma dirençli lastiklerin kullanımının yüzde 10’a varan yakıt tasarrufu sağlayabileceğini gösteren bir araştırma yaptı. Gerçek hayatta bu oran çoğunlukla %3 civarındadır. İlk duyduğunuzda bu oranın az olduğunu düşünseniz dahi, uzun vadeli kullanımda aracınızda inanılmaz ölçüde enerji ve yakıt israfının önüne geçebilir ve tasarruf sağlayabilirsiniz.
Düşük Yuvarlanma Direncine Sahip Lastiklerin Dezavantajları Var mı?
Yakıt ve enerji optimizasyonunu sağlamak için düşük yuvarlanma direncine sahip lastikler kullandığınızda birtakım özelliklerinden vazgeçmeniz gerekebilir. Lastik direncini azaltmak amacıyla üretilen lastiklerde genellikle diş derinliği normalden daha azdır. Diş derinliğinin azalması, lastik ömrünün azalmasına yol açabilir.