Incoterms Nedir?
Dış ticarette ürünlerin teslim şekilleriyle ilgili birçok seçenek, birçok kural mevcut. Günümüzde gerçekleştirilen dış ticaret işlemlerinde kuralların, kavramların ve işlem adlarının birçok ülkede aynı anlama gelecek şekilde kullanılması ise oldukça önemli. Incoterms kavramı, dış ticarette kullanılan teslim şekillerini kapsayan bir kurallar bütününü ifade ediyor. Ex works, delivered at place, free on board gibi birçok teslim şeklini içeren Incoterms zaman zaman güncelleniyor. Şu an, uluslararası ticarette 1 Ocak 2020’de uygulanmaya başlanan Incoterms 2020 geçerli.
Yazımızda, incoterms nedir, taşıma şekilleri ve avantajları nelerdir? sorularının yanıtlarını bulacaksınız.
Incoterms Ne Demektir?
Incoterms Paris merkezli ICC’nin (International Chamber of Commerce / Uluslararası Ticaret Odası) düzenlediği, ithalat ve ihracat faaliyetlerindeki teslim süreçlerinin düzenlenmesiyle ilgili bir standartlaştırma programıdır. 1936 yılında yayımlanmış, daha sonra birçok kez revize edilmiştir.
Incoterms Taşıma Şekilleri Nelerdir?
Incoterms taşıma şekilleri şu şekilde özetlenebilir:
Ex Works (EXW)
İhracatçının iş yerinden teslimi anlamına gelir, tüm ücretleri alıcı öder. Alıcı, satıcının hazırladığı ürünleri depodan ya da üretim yerinden alır. Bu adımdan sonraki tüm adımların sorumluluğu alıcıya aittir. Bu durumda gümrük gibi birçok işin çözülmesi için ihracatçı ülkede alıcının temsilcisinin bulunması gerekir.
Free Carrier (FCA)
Bu yöntem, kısaca taşıyıcıya teslim olarak adlandırılabilir. İhracatçının ülkesinde bir taşıyıcı ve bir yer belirlenir. Ürünler belirlenen yerde ihracatçı tarafından taşıyıcıya teslim edilir. Yurt içindeki nakliye masraflarının tümü satıcıya ait olur. İthalatçı yani alıcı ise alıcı ülkedeki işlemler konusunda sorumludur.
Free On Board (FBO)
Bu tür taşımada satıcı, ürünü taşıyıcı olan gemiye kadar götürmekle yükümlüdür. Limandaki masraflar da satıcıya aittir. Türkçe karşılığı “gemide teslim” olan FBO’da alıcı, ürünün gemiye yüklenmesinden sonraki aşamaların tümünden sorumludur.
Free Alongside Ship (FAS)
Gemi yanında teslim olarak adlandırılır. FBO’ya benzer bir şekilde gemiyle taşıma yapılan bu tür ticarette alıcı, ürünü belirlediği geminin yanında alır. Bundan sonraki aşamalardan alıcı sorumludur. Limana girişe kadarki tüm masraflar ise satıcıya aittir.
Cost and Freight (CFR)
Taşıma masrafları limana kadar satıcıya aittir. Sonraki adımlarda ise tüm masrafları alıcı karşılar. CFR’de sigorta sorumluluk konusunun da sisteme dâhil edildiği ve bu tür sorumlulukların alıcıya ait olduğu unutulmamalıdır.
Cost, Insurance and Freight (CIF)
CFR’ye çok benzese de CIF’te taşıma sigortasını satıcı karşılar. Ancak bu sigorta asgari düzeyde bir sigortadır. Satıcının ve alıcının yükümlülükleri maddeler hâlinde Incoterms tarafından belirlenmiştir.
Carriage Paid To (CPT)
Taşıma ücreti ödenmiş teslim anlamına gelir. İhracatçı yani satıcı, taşıma ücretini belirlenen alana gelinene dek ödemekle yükümlüdür. Sigorta gibi diğer sorumlulukları ise alıcı yüklenir.
Carriage and Insurance Paid to (CIP)
“Taşıma ücreti ve sigorta ödenmiş teslim” anlamına gelen CIP’te satıcı tüm sigorta bedellerini öder. Diğer masraflar da satıcıya aittir.
Delivered At Place (DAP)
Satıcı firma, bu sistemde belirlenen noktaya kadar tüm masrafları karşılar. Alıcı ise vergileri ödeyerek ürünü teslim alır.
Delivered At Terminal (DAT)
Satıcının tüm masrafları ve risklerle ilgili sorumluluğu üstüne alarak gerçekleştirdiği taşıma sistemidir. Ürünler ithalatçının ülkesinde belirlenen yerde alıcıya teslim edilir. Bu uygulama 2020 yılındaki güncellemeyle kaldırılmıştır.
Delivered Duty Paid (DDP)
DDP’de gümrük resmî olarak ödenmiş şekilde teslim sağlanır. Bir nokta belirlenir ve ürünler taşıma aracından indirilmeden alıcıya teslim edilir.
Incoterms Avantajları Nelerdir?
Incoterms’in alıcı ve satıcı açısından faydaları şu şekilde özetlenebilir:
- İki taraf da önceden anlaştığı için olası anlaşmazlıklar engellenmiş olur.
- Ülkelerin taşımacılık konusuyla ilgili farklı kuralları, bu uluslararası çerçeve sayesinde daha az karışıklık yaratır.
- Hızlı ve güvenli uluslararası taşımacılık sağlanır.
- Uluslararası anlaşmazlıklar engellenir.
- Taşıma sırasında düzenlenen belgelerde Incoterms’in kısaltmaları yer alır. Böylece kontrollerin hızlı bir şekilde yapılması mümkündür.
Incoterms Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
1. Incoterms zorunlu mudur?
Incoterms zorunlu değildir ancak tarafların ihracat ve ithalat sürecindeki sorumluluklarını ve riskleri belirler. Böylece taraflar arasında açık bir anlaşma sağlanmış olur. Herhangi bir uyuşmazlık durumunda uluslararası kabul görmüş ticaret kurallarına göre bir çözüm bulunmaya çalışılır.
2. Incoterms hangi sözleşmeler için kullanılır?
Incoterms en çok malın hangi noktada teslim alındığı, malın kimin sorumluluğunda olduğu, malın nakliyesi, sigortalanması, gümrük işlemleri gibi konuları kapsayan uluslararası sözleşmelerde kullanılır. Fakat daha az yaygın olarak yurt içi sözleşmelerde de kullanılabilir.
3. Incoterms neleri kapsar?
Incoterms, malın teslim yeri, taşıma sorumluluğu, sigorta sorumluluğu, gümrük işlemleri, ödeme şartları gibi konuları kapsar.
Ülkelerin birçok ürünü taşımacılık sayesinde bir başka ülkeye ulaştırabildiği, ithalat ve ihracatın sıkça tercih edildiği günümüzde Incoterms hem alıcıların hem de satıcıların işlerini kolaylaştırıyor. Gümrükteki sorunlar ve beklemeler minimum düzeye iniyor. Bu sistemin yenilenen taşıma sistemlerine ve yasalara göre gelecekte sık sık güncelleneceği düşünülüyor.
Paylaş
