Tersine Lojistik Nedir?
Günümüzde, tedarik zinciri için önemli noktalardan bir tanesi “Tersine Lojistik” olarak bilinmektedir. Bu kavram, uzun zamandır lojistik içerisinde tanımlanmış ve önemli bir yere sahip olmuştur. Ürünlerin geri kazanımı, kaynak tüketimi, kaynakların korunması gibi çok fazla alanda lojistiğin rolüne, tersine lojistik denebilir. Özellikle geri dönüşüm süreçleri bu tanım içerisinde büyük rol oynamaktadır. Tersine kavramının eklenmiş olması daha çok geleneksel lojistikle farklarına işaret etmek içindir. Geleneksel süreçlerin tersinin uygulanması ve uygulamalardan bir değer elde edilmesi, kavramın bu şekilde adlandırılmasına sebep olmuştur.
Tersine Lojistik Ne Demektir?
Lojistiğin geleneksel anlamda tanınmış rolüne farklı bir soluk getiren tersine lojistik, aslında kullanılmış ürünlerin geri dönüşümü üzerinden ilerlemektedir. Geleneksel olarak ürünlerin kullanıcıya ulaşmasını sağlayan lojistik, bu noktada ikincil ürünlerin yeniden değerlendirilmesi ve yeniden kullanıcıya ulaşımını sağlamaktadır. Hammadde, yarı mamul ya da ürün durumunda olması fark etmeksizin tüm malzemelerin, yeniden üretilerek geri dönüştürülmesi ya da bakım ve tamir ile beraber değerinin yükseltilmesi kısaca bir geri kazandırma süreci tersine lojistiğin en açıklayıcı tanımıdır. Bu noktada tersine lojistiğin alanlarından bazıları şunlardır:
- Geri dönüşüm sağlayarak ürünlere yeniden bir değer kazandırır.
- Ürünleri kullanıcılardan toplama ve ayrıştırma süreçlerini gerçekleştirir.
- Bakım ve tamir hizmetleri sağlayarak kullanılamayacak durumdaki ürünleri kullanım zincirine yeniden dahil eder.
- Geri kazandırma olasılığı olmayan ürünler için yine çevreye zarar vermeden bu ürünlerin bertaraf edilmesini sağlar.
- Atık madde, teneke kutu, pet şişe ya da kâğıt gibi maddelerin yeniden kullanımına olanak sağlar.
Tersine Lojistiğin Önemi Nedir?
Geri dönüşüm gibi hemen hemen tüm dünyada hızla yükselen bir sürecin tam kalbinde bulunması tersine lojistiğin önemini gözler önüne sermektedir. Bu noktada tersine lojistik sadece bireyler ya da ülkeler bazında değil küresel bir bazda önem teşkil eder. Çevresel açıdan daha temiz ve daha yenilenebilir bir dünyanın kapılarını aralar. Kavramın bu kadar önemli olmasının diğer sebepleri şunlardır:
- Tersine lojistik geri dönüşüm alanında büyük bir ilerlemenin öncüsü haline gelmiştir.
- Özellikle iş yerleri, büyük çaplı şirketler için kurumsal bir sosyal sorumluluk bilinci kazandırmaktadır.
- Günümüz dünyasında bir ürünün popülaritesini kaybederek kullanım ömrünü tamamlaması durumunda, bu ürünlerin yeniden değer kazanımını sağladığı için önemlidir.
- İşletmelerin çevre dostu yaklaşımlar izlemesine ve geri kazanım odaklı süreçlere dahil olmalarına öncülük etmiştir.
Tersine Lojistik Türleri Nelerdir?
Özellikle büyük çaplı işler yapan şirketlerde tersine lojistik çok kapsamlı olarak ele alınmaktadır. Kategorize edilerek türlere ayrılan tersine lojistik, büyük işletmelerin bu konuda daha aktif olmasını da sağlamaktadır. Geri dönüşlerin kaynağına göre ayrılan tersine lojistik türleri şunlardır:
- Üretim dönüşleri: Bu tür bir tersine lojistik süreci üretimle alakalı tüm sorunları kapsar. Bu noktada yaşanan tüm problemler ve bu problemlerin sağlıklı bir bildirimini sağlamak bu türün tersine lojistik sürecine dahildir.
- Dağıtıcı dönüşleri: Üreticiden tüketiciye dağıtım sürecinde yaşanan olumlu olumsuz tüm dönüşleri kapsamaktadır. Paketlemeden taşımaya kadar takip edilen tüm süreçler bu kategoriye dahildir.
- Müşteri dönüşleri: Ürünlerin müşteriye, tüketiciye ulaşmasından itibaren başlayan süreçleri kapsar. Alınan geri dönüşlerin incelenmesi de buraya dahildir.
Tersine Lojistik Faaliyetleri ve Uygulamaları Nelerdir?
Tersine lojistik uygulamaları aşağıdaki gibi listelenebilir:
- İlk etapta defolu ya da teslimatı hatalı ürünlerin belirlenmesini sağlar.
- Kalite kontrolünde yapılan her türlü hata ya da ihmalin tespitini yapar.
- Tüketiciden geri dönen ürünlerin stok kontrolünü sağlar.
- Paketlemesi ya da transferi yapılan ürünlerde herhangi bir hatalı işlemin tespitini sağlar.
Paylaş
