Tır Karnesi Nedir?
Taşımacılığı” anlamına gelmektedir. Bir araç üzerindeki ikonik mavi tır plakası, taşıma operatörünün uluslararası gümrük geçişi için bir TIR garantisi kullandığı anlamına gelir. Genel olarak TIR Sözleşmesi olarak bilinen, TIR Karneleri Kapsamında; Uluslararası Eşya Taşımasına İlişkin 1975 Sözleşmesine ait olan, kanunlarla uyulması gereken bazı kurallar vardır. Bu sözleşmeyle beraber 76 ülke arasında çok taraflı anlaşma sağlanmış ve uluslararası karayolu yük taşımacılığı önemli ölçüde basit bir hale gelmiştir.
TIR Karnesi ulusal karayolu taşıma birlikleri tarafından düzenlenen bir belgedir. Sadece bir seyahat için kullanılabilen, uluslararası geçerliliği olan ve kabul gören bir transit karttır. TIR karnesi Uluslararası Taşımacılık Yönlendiricisi uyarınca düzenlenmiş belgelerdir. Mühürlü karayolu taşımacılığı gönderilerinin varış ülkesine ulaşana kadar gümrük kontrolünden geçmeden Avrupa TIR üyesi ülkeleri geçmesine izin vermektedir.
Her TIR Karnesine ait farklı bir referans numarası bulunur. Karne kapsamında, hareket ve varış ülkeleri de dahil olmak üzere, transit geçiş yapılabilecek ülke sayısı belirtilir. Elinizde bulunan bir TIR karnesini yalnızca bir tır taşıması için kullanmanız mümkündür. Gümrükte TIR taşıması sona erdikten sonra, eşyanın varış idaresine teslim edilmesi halinde, sürücüye varış gümrük makamları tarafından TIR Karnesi geri verilir.
Tır Karnesi Nasıl Alınır?
TIR karneleri Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği- IRU’ya aittir ve Cenevre’de basılmıştır. TIR karnelerinin her biri özel bir kâğıda basılır ve birtakım güvenceleri vardır. Bu nedenle, sahte belgeleri tespit etmek nispeten kolaydır. TIR karnesi çıktılarının her birinin bir TIR kimlik numarası, barkodu ve bir filigranı vardır. TIR sistemine kabule ilişkin ulusal kurallar üye ülkelerde biraz farklıdır. Ancak temel kriterler ve gereklilikler aynı kalır. Buna göre TIR karnesinin alınabilmesi için daha önce gümrük veya vergi mevzuatı ihlali olmaması gerekmektedir.
Tır Karnesi Ne İşe Yarar?
Tır Karnesi uluslararası taşımacılık için pek çok avantaja sahiptir. TIR sistemine göre, yetkili TIR karnesi sahipleri tarafından üye ülkeler arasında taşınan eşya, ara sınırlarda gümrük kontrolüne tabi değildir. Böylelikle gümrükte sıra beklemek ya da geniş kapsamlı aramalara maruz kalmak zorunda olmazlar. Tüm mühürlerin sağlam ve belgelerinin uygun olması şartıyla doğrudan A noktasından B noktasına seyahat edilebilir. TIR karnesi ile transit gümrüklerde (araç güzergâh üzerindeki ara ülkelere mal teslim etmemesi şartıyla) ithalat/ihracat vergisi ödenmemektedir.
TIR prosedürü aynı zamanda güvenli (onaylı) araçların kullanımını, sistemi kullanma yetkisini ve diğer güzergâh noktalarında yapılan gümrük kontrollerinin tüm taraflarca tanınması anlamına gelir. TIR karnesi, karayolu trafiği için gümrük sınırındaki ve gümrük idarelerindeki işlemleri basitleştirir. Yoldayken Gümrük idarelerinde ek ücret (güvenlik veya teminat) ödeme zorunluluğu yoktur. Kargo muayeneden geçmediği için tüm sınır geçiş prosedürü de çok daha kısadır. Ancak TIR Sözleşmesi uyarınca gümrük idarelerinin eşyayı inceleme hakkı vardır.
Paylaş
