Transit Yük Taşımacılığı Nedir?
Uluslararası taşıma sırasında, bir taşıma aracı, malların varış ülkesine varmadan önce birkaç ülkeden geçebilir. Uluslararası transit taşıyıcılığı olarak ifade edilen bu taşıma yöntemi, özellikle karayolu taşımacılığı sırasında kullanılan bir yöntemdir.
Nakliyecilerin karşılaması gereken formalitelerin minimuma indirilmiş olmasıyla(belgeler, duraklar, bekleme süreleri, denetimler, garanti ödemeleri) transit ülkeler üzerinden sorunsuz şekilde devam edebilmek önemlidir. Öte yandan ise transit ülkelerdeki yetkililere düşen kritik görevde taşıyıcılar tarafından sağlanan bu belgelerin geçerli olduğuna dikkat etmek oldukça büyük bir önem arz eder. Gereksiz risklerden ve eylemlerden kaçınarak transit yük taşımacılığının gerçekleşmesi için nakliyecilerin son derece dikkatli davranması gerekir.
Gümrük transiti, eşyanın gümrük bölgesindeki iki nokta arasında, başka bir gümrük bölgesi üzerinden veya iki veya daha fazla farklı gümrük bölgesi arasında taşınmasını kolaylaştıran bir gümrük prosedürüdür. Bu prosedür, ithalat için geçerli olan gümrük vergilerinin, vergilerin ve ticari politika önlemlerinin geçici olarak askıya alınmasına izin verir. Böylece gümrükleme formalitelerinin gümrük bölgesine giriş noktasından ziyade varış noktasında yapılmasına izin verir.
Transit taşımacılığı, günümüzde birbirine uyum sağlayamamış ulusal – uluslararası düzenlemeler ve kanunlar nedeniyle taşıyıcılar için karmaşık olabilir. Bu durum aşağıda verilen örnekler gibi ciddi ve maliyetli durumlarla karşılaşılmasına neden olabilir:
- Transit ülkede operatörlerin zorunlu katılımı (örneğin ulusal taşıyıcılar, ulusal gümrük komisyoncuları),
- Taşımadan önce geçici olarak depolanan mallar için antrepo gibi tesislerin zorunlu kullanımı,
- Nakliyecilerin kullanacağı ulaşım yollarının zorunlu olarak değiştirilmesi (örneğin, dağlardan geçmek için kamyonların trenlere bindirilmesi gereken Alp ülkeleri),
- Ürün iadesi halinde transit ülkede iade kargoya izin verilmemesi,
- Taşıyıcı transit ülkeden geçerken transit ülkelerdeki ek belge gereksinimleri ve
- Nakliyecilerin uzun süre bekleme sürelerine neden olan ve daha birçok ek eylemlere yol açan verimsiz sınır geçişleri.
Transit yük taşımacılığı esas olarak sınır ötesi anlaşmalarla gerçekleşir;
Pazara giriş sırasında, sınırda ve sınır ötesinde kaşılaşılabilecek muameleler de dahil olmak üzere gümrük transit düzenlemelerini kapsayan ikili veya çok taraflı anlaşmalar yer alır.
Gümrük transit anlaşmaları, transit ülkelerin hepsinde kullanılabilecek ortak bir transit belgesi, karşılıklı olarak tanınan kontroller ve mühürler ve olası zararları karşılamak için bir sınır ötesi garanti planı kullanarak transit taşımayı kolaylaştırmayı amaçlar.
Taşımacılıkta transit geçişi için temel olarak kullanılan uluslararası operasyonel sistemde, ithal araçlara vergi muafiyeti getirilerek, mühürlü ve onaylı araçlarda taşınan malların fiziksel muayeneye tabi tutulmaması gerektiğini belirleyen UNECE İç Taşımacılık Komitesi tarafından hazırlanan TIR Sözleşmesi yer alır. Taşınan yükle ilgili harç ve vergilerin ödemeleri, malların varış yerine varış zamanına kadar askıya alınır. Günümüzde, TIR Sözleşmesinin dünya çapında 68 Akit Tarafı vardır.
TIR Karneleri Kapsamında Uluslararası Eşya Taşımacılığı Sözleşmesi (TIR), uluslararası karayolu taşımacılığının idari formalitelerini tüm taraflar için daha anlaşılabilir hale getirmek, basitleştirmek ve uyumlu hale getirmek için yapılmıştır. TIR Sözleşmesi, eşya taşımak için maksimum kolaylık sağlayan bir uluslararası gümrük transit sistemi oluşturur.
Paylaş
