Elektrikli Araçlarda ÖTV İndirimi Var mı?
ÖTV olarak bilinen Özel Tüketim Vergisi tütün ürünleri, alkollü içecekler, lüks tüketim malları, motorlu taşıtlar gibi ürünlerin satışı ve ithalatı üzerinden alınan bir vergi türüdür. ÖTV hesaplaması ürünün türü ve değerine göre değişkenlik gösterir. Motorlu taşıtlar açısından özel tüketim vergisi hesaplamasında aracın motor hacmi, piyasa satış değeri ve çevresel etkisi baz alınır. TC. Hazine ve Maliye Bakanlığınca her yıl belirlenen yeni oran hesaplanarak duyurulur.
Yurt dışında elektrikli araçlar çevre dostu olduğu için araç sahipleri çeşitli vergi teşvik ve muafiyetlerinden faydalanılır. Özellikle yerli üretim elektrikli araç TOGG satışlarını teşvik amacı ile Türkiye’de de orta segmente sahip elektrikli araç satışları %10’luk vergi dilimine dâhil edilerek ÖTV indirimine gidilmiştir. Bu teşvik ile elektrikli araç fiyatlarında indirim sağlanarak benzinli ve dizel araçlar ile rekabet edebilir düzeye taşınması hedeflenmiştir. Elektrikli araçlara uygulanan ÖTV indiriminin nasıl hesaplandığını ve etkilerini hep birlikte detaylı olarak inceleyelim:
Elektrikli Araçlarda ÖTV İndirimi Var mı?
Elektrikli araçlar için ÖTV oranı yüzde 10, 40, 50 ve 60 olmak üzere motor gücü vergisiz fiyatına göre belirlenmiştir. Resmi Gazetede yayımlanan karara göre Özel Tüketim Vergi matrahında elektrikli araçlar için % 10’luk bir güncelleme yapılmıştır. Bu güncellemeye göre 2024 yılı için;
- Silindir hacmi 160 kWh’ı geçmeyen ve vergisiz satış tutarları 1.450.0000 TL’ye kadar olan elektrikli araçlar için ÖTV %10 ve KDV %20’dir.
- Silindir hacmi 160 kWh’ı geçmeyen ve vergisiz satış tutarları 1.450.0000 TL üzerinde olan elektrikli araçlarda ÖTV %40 ve KDV %20’dir.
- Silindir hacmi 160 kWh’ın üzerinde olan ve vergisiz satış tutarları 1.350.000 TL’ye kadar olan elektrikli araçlar için ÖTV %50 ve KDV %20’dir.
- Silindir hacmi 160 kWh’ın üzerinde olan ve vergisiz satış tutarları 1.350.000 TL üzerindeki elektrikli araçlarda ise ÖTV %60 ve KDV %20 olarak belirlenmiştir.
Elektrikli Araçlarda ÖTV Muafiyeti Ne Kadar?
Yurt dışında elektrikli araç satışlarını teşvik amaçlı vergi muafiyeti uygulanmasına karşın ülkemizde araç satışlarındaki vergi muafiyeti sadece malul ve engelli bireyleri kapsar. 2024 yılı için malul ve engellilere tanınan ÖTV istisna meblağı 1.591.200 TL olarak açıklanmıştır. Engellilik oranı yüzde 90 ve üzeri olarak raporlanan kişiler ÖTV muafiyetinden faydalanabilirler. Ayrıca ÇÖZGER raporu ile çocuğunun özel gereksinime ihtiyacı olduğunu belgeleyen ebeveynler de aracının engelli kullanımına uygun olması şartı ile bu muafiyetten faydalanabilirler.
Engelli muafiyetinden faydalanabilmek için Engelli Sağlık kurulundan alınan “ÖTV istisnalı araç alabilir” ifadesinin yer aldığı rapor ve engellilik derecesini gösteren belgelerin aracın satın alınacağı bayiye iletilmesi gerekir.
ÖTV muafiyeti sadece sıfır araç satışını kapsar ve bu şekilde satın alınan araçlar 5 yıl boyunca da satılamaz. Satılması durumunda ise muafiyet uygulanan vergi ödenir. Aracın kullanımı engelli faydasına olmalıdır. Bu nedenle eğer engelli birey kullanamayacak durumda ise aracı engelli kişinin eşi ya da aynı ilde oturan birinci derece yakını kullanabilir. Leapmotor T03, Dacia Spring ve Citroen Ami model elektrikli araçlarda engelli vatandaşlar için ÖTV muafiyeti hakkı kullanılır.
Elektrikli Araçlarda ÖTV İndirimi Hangi Araçları Kapsıyor?
Özel Tüketim Vergilerindeki değişiklikler özellikle orta segment modellerdeki elektrikli otomobil fiyatları üzerinde düşüşlere neden olmuştur. Hyundai Kona 100 KW, Hyundai IONIQ 5 125 KW, Kia Niro EV, Hyundai Kona 150 kW yanı sıra Opel Mokka E, Citroen E-C4, Citroen E-C4X, Subaru Solterra, Peugeot e-2008 GT modelleri için ÖTV yüzde 40’tan yüzde 10’a düşmüştür. Ayrıca Mercedes EQA 350 4MATIC, Mercedes EQB 350 4MATIC, Kia EV6 229 PS, Volvo markasının XC40 RECHARGE P6, C40 RECHARGE P6 ve C40 RECHARGE P8 modellerinde de bu oran %60’tan %50’ye düşmüştür.
Otomotiv Distribütörleri Derneği 2024 Ocak ayı verileri baz alınarak otomobil pazar payları motor tipine göre istatistikler şu şekildedir:
- Benzinli araç satışları 41.212 adet ile yüzde 64,4 pay,
- Hibrit araç satışları 10.206 adet ile yüzde 16 pay,
- Dizel araç satışları 8.055 adet ile yüzde 12,6 pay,
- Elektrikli araç satışları 3.973 adet ile yüzde 6,2 pay,
- Otogazlı araç satışları 541 adet ile yüzde 0,8 pay almıştır.
Elektrikli otomobil pazarında ise elektrik motor gücüne göre durum şu şekildedir:
- 160 kW altında yer alan elektrikli araç satışları %453,1 artmış ve %84,2 pay almıştır.
- 160 kW üstü elektrikli araç satışları %34,5 artmış ve %15,8 pay almıştır.
160 kW altında kalan elektrikli araç satışı oranlarındaki artışlarda düşük ÖTV alınmasının payı önemli bir faktördür.